"Ik ben alweer verkouden, ik snap niet waarom ik zo vaak verkouden ben!" snauwt mijn dochter. Ik adem al naar naar lucht om aan mijn 'toespraak' te beginnen, maar vanuit de andere hoek van de kamer hoor ik mijn mijn andere dochter roep: "Nee, mam! We hoeven je verhaal over gezond en duurzaam bla, bla, bla niet te horen". Ik ben de predikant die predikt in lege kerken...Het is een overtuiging die heel langzaam terrein wint. Maar die ook op een tegengeluid stuit. "Leuk hoor je biologisch afbreekbaar afwasmiddel. Hoeveel moet je daarvan verbruiken zodat je je vakantie met dieselauto naar Kroatië hebt gecompenseerd?"
Duurzaam; het is een modewoord geworden. En we hebben onze mond er vol van. Vol interesse kijk ik naar programma's zoals One Planet of Geflileerd. De enorme kippenloodsen in Thailand zorgen voor een enorme CO2 uitstoot en watervoorzieningsbehoefte. Maar buiten dat om is het wreed om te zien hoe duizenden kuikens in 40 dagen kip zijn onder ondraaglijke omstandigheden , om vervolgens halal (lees met hun kop naar het oosten wordt gedraaid en doorgesneden) geslacht te worden en leeggeplukt. Dit is mensenwerk en zij werken veertig lange dagen aan één stuk en zijn dan één dagje vrij. Zij wonen op het terrein bij de kippen, waar een enorme stank heerst en hebben daar een heel klein warm hokje met een dun matrasje en hele vieze wc. Dit is hun (over)leven.
Als we op deze manier doorgaan met onze voedselconsumptie hebben we over 50 jaar twee werelden nodig. Maar wat nu als we allemaal besluiten geen kip meer te eten? Wat is dan het alternatief voor deze arbeiders? Hebben we, als onze overbevolkte wereld duurzaam wil gaan eten, genoeg landbouwgrond? Toeval of niet, als ik na het zien van het TV programma in de auto zit, hoor ik op de radio over een start up van een bedrijf in kweekvlees in Maastricht. Met een klein hapje vlees met stamcellen uit de koe, kunnen 10.000 hamburgers geproduceerd worden, zonder dierenleed, milieubederf en CO2 uitstoot. Dit klinkt hoopvol! Er zijn dus alternatieven.
Maar welk verschil maak je als individu? Een dure biologische kip kopen in plaats van de goedkope plofkip én minder vaak vlees eten is een goed begin. Voor het milieu, het dier, maar zeker ook voor je eigen gezondheid. De plofkippen, maar ook veel vlees en vis (Noorse zalm) zit vol met antibiotica en water. Peulvruchten zijn een goede vervanger voor vlees, zoals linzen, bruine bonen, zwarte bonen, kidneybonen en kikkererwten. Ze bevatten veel eiwitten en vezels. Dit doen ze in de Blue Zones ook! Dit zijn de gebieden in de wereld waar mensen in relatief goede gezondheid bovengemiddeld oud worden, zoals Sardinië, Griekenland, Okinawa en Costa Rica. Volgens het onderzoek naar Blue Zones heeft gezond oud worden heeft alles te maken met dagelijkse gewoonten: veel groente en fruit eten (puur eten en geen bewerkte producten uit de fabriek), wandelen in de natuur, tuinieren, een praatje maken, een dutje doen en een glaasje wijn drinken. Op de Blue Zones website kun je een 'Longevity' test doen. De uitslag vertelt je wat je levensverwachting is en geeft advies hoe je die met gezonde jaren kunt verlengen. Nadat ik de test heb gemaakt krijg ik gelijk een e-mail binnen in mijn postbus met het resultaat. Ik ben benieuwd!
Mijn gezonde levensverwachting is 86,4 jaren als ik zo doorga als ik nu leef. En ik krijg nog een paar tips mee om mijn levensverwachting te verlengen. Zo lees ik dat de Wereldgezondheidsorganisatie een rapport heeft uitgebracht, waarin geconcludeerd wordt dat het eten van verwerkt vlees, zoals spek, ham en lunchvlees het risico op het ontwikkelen van bepaalde soorten kanker kan verhogen, en merkte op dat rood vlees zoals rundvlees en varkensvlees "waarschijnlijk kankerverwekkend" is. In de Blue Zones eten mensen niet zoveel vlees. De voeding in elke Blue Zone is grotendeels plantaardig. Veel groenten en fruit, granen, peulvruchten, noten, kruiden en knollen. Aangevuld met vis, een beetje vlees of zuivel. Verder lees ik dat de inwoners in de Blue Zones geen drukke levens leiden, ze worden niet geleefd door hun agenda of de mobiele telefoon en er zijn geen targets of deadlines om te halen. Er is tijd. Tijd om een praatje te maken, om een boek te lezen, om zelf je groente te kweken of om lekker vroeg naar bed te gaan. De Blue Zones hebben dus niet één geheim, het is een samenspel van factoren: actief zijn, een goed sociaal netwerk, weinig stress, veel bewegen, veel buiten zijn, goed slapen, veel groenten en fruit eten en weinig bewerkte producten.
Met mijn open vizier en nieuwsgierigheid naar het onbekende besluit de proef op de som te nemen. Ik maak een taart die lactosevrij, glutenvrij én vegan is. Veganisten eten en gebruiken geen dieren, iets dat van een dier afkomstig is of dat op een dier getest is. Zij eten dan ook geen vlees en geen vis. Maar ook geen zuivelproducten, eieren en andere producten van dierlijke oorsprong of met dierlijke ingrediënten. Oh jee, een taart zonder zuivel en eieren, die voedzaam en lekker is én in elkaar blijkt zitten leek mij best een uitdaging! Vooral de bodem bleek extra aandacht nodig te hebben, zodat het geheel na het aansnijden van de taart niet in elkaar zakte. De geweekte cashewnoten voor de vulling zijn een vondst. Door dit te mengen met kokosolie en verschillende fruitsoorten ontstond er een mooie stevige massa. Na een aantal uurtjes in de koelkast te hebben gestaan was het moment daar. Ik verwijderde de ring van de bakvorm en vond het resultaat verbluffend. Looking good! Nu de smaak nog...En daarvoor heb ik heel kritisch publiek in huis. De jongste in huis (en ook de meest kritische) proefde als eerste; (er ging een muizenhapje haar mond in...)"Lekker mam!"(...gevolgd door een grotere hap). En wat nog nooit was gebeurd, gebeurde nu: ze at het hele stuk taart op. Eindelijk iets uit de 'gezonde koker' wat in de smaak valt!
Als de oudste later die dag snotterend vraagt of er nog iets lekkers is, antwoord ik dat er een 'extra-weerstand-taart' in de koelkast staat. Ik begin uit te leggen dat in noten en fruit veel vezels, vitamines en mineralen zitten die je weerstand (vanuit je darmen) verhogen..., maar halverwege mijn verhaal zie ik haar ogen alweer draaien. Het filmpje op You Tube dat ik laatst zag schiet door mijn hoofd. De kloof tussen jonge en oudere generaties, waarbij de ouderwetse ideeën worden beantwoord met een -OK, Boomer-, oftwel 'ga op expeditie naar een alpenweide en de Milka koe lastig vallen met je gezemel'. Misschien is het ook beter om rapper Snelle in te schakelen om me te helpen. Als hij een liedje met pakkende film maakt over appen op de fiets, zijn mijn dochters wel betrokken. Dus Snelle als je dit leest, kun je een liedje maken over de duurzame energie die je krijgt van natuurlijk eten, genoeg bewegen, uitdagingen aangaan en dingen doen die het leven de moeite waard maken?
Later die week blijkt dat ik toch iets in gang heb gezet. Noa wil zelf een taart maken, net zo eentje als mama..., maar dan met suiker :-). Ik koester deze kleine stapjes maar.
Carpe diem,
Lidia
