Broezen in de Graanrepubliek

Het Oldambt in Oost-Groningen heeft geen sexy imago; hoge werkeloosheid, bevolkingskrimp en aardbevingsproblematiek. De vele windmolens verfraaien het landschap niet, maar leveren wel duurzame energie. De industrie zorgt voor werkgelegenheid en de landbouw voor voedsel. Veel boeren verbouwen graan als belangrijkste gewas en de oogst wordt gebruikt voor verschillende doeleinden, zoals diervoeding, broodproductie, bier en jenever. In de geschiedenis speelde graan ook al een belangrijke rol in Groningen en de rest van Nederland. Het vormde de basis van de economie van de regio in de periode van de graanrepubliek. Dat is nu wel anders. Wat weet jij over onze Graanrepubliek van toen en nu?

In de periode tussen 1880 en 1940 stond de provincie Groningen bekend als de graanrepubliek van Nederland. Het was een tijd waarin de graanproductie een centrale rol speelde in de economie van de regio. Groningen was de grootste graanproducent van Nederland en exporteerde het graan naar andere delen van het land én naar het buitenland. Nieuweschans was een belangrijk centrum van de graanrepubliek. De plaats ontwikkelde zich tot een belangrijke handelsplaats voor graan, en de graanhandelaren bouwden er grote pakhuizen en opslagplaatsen, zoals de Oude Remise. Dit is nu dé plek waar de boeren, makers en experts de smaak van het graan weten te perfectioneren tot de beste producten onder de naam: De Graanrepubliek. Een coöperatie van lokale boeren en ondernemers met de missie om duurzaam gebruik te maken van de Groningse kleigronden en de manier waarop mensen over voedsel denken te veranderen.

Hoewel graan nog steeds een belangrijk voedingsmiddel is, wordt er in de moderne tijd steeds meer gekeken naar de impact van de productie ervan op het milieu en de samenleving. Er wordt gezocht naar manieren om de graanproductie te verduurzamen en om de negatieve impact op het milieu te verminderen. Natuurinclusieve landbouw is een voorbeeld van een benadering van landbouw waarbij de productie van voedsel op een duurzame manier wordt geïntegreerd in het landschap, met oog voor de natuurlijke omgeving.

Boer Gert:

"Geroosterde venkel als avondeten? Klinkt geweldig voor ons, maar wist je dat insecten eigenlijk niet tegen de geur ervan kunnen? Daarom gebruiken we het als een natuurlijk afschrikmiddel om onze gewassen te beschermen. De natuur begrijpen loont echt."

Na de tour was het tijd om zelf de smaak van het Gronings graan te proeven. Het broodplankje met brood van bakker Wiebrand, het 'broezend' Eggens biertje en het glaasje graanjenever vielen goed in de smaak. Vooral de fruitige jenever van Hooghoudt proefde naar meer! Na de heerlijke versnaperingen besloten we nog een lunch te bestellen op het terras, omdat we geen ontbijt in onze maag hadden. Daarna wilden we nog door de omgeving broez'n. 

Door de Carel Coenraad polder, langs het Ambonezenbosje, over de dijk met De Dollard rechts van ons, fietsen we Termuntenzijl binnen, waar we pauzeren bij Teetied. De polder moet de omliggende gebieden beschermen tegen overstromingen door het reguleren van het water. Het is er vlak en weids. Sommige velden worden opgekleurd door bloemen. En er lopen veel schapen. Ik weet niet of het aan de bier en jenever lag, maar de Graanrepubliek is echt een hotspot, dat je gezien moet hebben!